Oprawy awaryjne - kiedy i gdzie trzeba je stosować?

Przepisy nakazują stosowanie w nich oświetlenia awaryjnego, którego kluczowym elementem są oprawy awaryjne.

Czym jest oświetlenie awaryjne?

Mówimy tutaj o szerokiej kategorii oświetlenia, która obejmuje wszelkie źródła mające za zadanie zwiększyć poziom bezpieczeństwa ludzi oraz umożliwić sprawną ewakuację w momencie zagrożenia. Pisząc w dużym uproszczeniu: oświetlenie awaryjne musi zadziałać wtedy, gdy z powodu np. przerwy w dostawie energii zgasną wszelkie inne źródła światła.

To warto wiedzieć: Podstawowymi rodzajami oświetlenia awaryjnego są oświetlenie zapasowe (rezerwowe) oraz ewakuacyjne.

Charakterystyczne dla opraw awaryjnych jest to, że wymagają one zasilania z osobnego źródła. Dzięki temu nawet w razie wystąpienia awarii będzie możliwe doświetlenie pomieszczeń i czy to przeprowadzenie ewakuacji, czy nawet kontynuowanie niektórych czynności, chociażby zmierzających do szybkiego usunięcia źródła problemu lub zakończenia procesu produkcji bez narażenia właściciela zakładu na straty (spowodowanych np. zepsuciem się produktów spożywczych).

Kwestię stosowania oświetlenia awaryjnego dokładnie reguluje rozporządzenie Ministra Infrastruktury z kwietnia 2004 roku w sprawie warunków technicznych, jakim muszą odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Z kolei wymagania jakościowe dla opraw awaryjnych i ich zastosowania wynikają z norm PN-EN 1838:201, PN-EN 50172:2005 oraz PN-EN 60598-2-22:2015.

Kiedy należy stosować oprawy awaryjne?

Musimy tutaj rozróżnić dwie kwestie i wprowadzić podział na oświetlenie awaryjne oraz oświetlenie ewakuacyjne. Pierwsze z nich stosuje się w tych pomieszczeniach, w których wystąpienie przerwy w działaniu oświetlenia głównego mogłoby spowodować zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzi, środowiska naturalnego, a także narazić na poważne straty materialne.

Znacznie precyzyjniejsze przepisy odnoszą się do zastosowania oświetlenia ewakuacyjnego, które musi być elementem wyposażenia m.in.:

- sali widowiskowych
- teatrów,
- kin,
- czytelni,
- muzeów,
- lokali rozrywkowych i sali sportowych przeznaczonych dla więcej niż 200 osób,
- budynków użyteczności publicznej,
- budynków magazynowych i produkcyjnych,
- mieszkań zbiorowych o metrażu przekraczającym 2000 m2,
- w garażach o powierzchni większej niż 1000 m2.

Ponadto oprawy awaryjne wchodzące w skład oświetlenia ewakuacyjnego stosuje się na drogach ewakuacyjnych z wymienionych wcześniej obiektów, w budynkach wysokościowych, oświetlonych wyłącznie sztucznym światłem oraz przeznaczonych dla osób o ograniczonych zdolnościach ruchowych.

To warto wiedzieć: Oświetlenie awaryjne w ciągu 5 sekund od uruchomienia musi świecić z minimum 50 proc. natężeniem, natomiast po 60 sekundach już z pełną mocą.

Gdzie montuje się oświetlenie awaryjne?

Przepisy nakazują umieszczanie opraw awaryjnych na wysokości minimum 2 metrów nad podłogą oraz 20° nad płaszczyzną wzroku. W przypadku tych pomieszczeń, w których nie ma możliwości zastosowania oświetlenia awaryjnego widzianego bezpośrednio przez ludzi, wymaga się umieszczenia znaków wskazujących kierunek ewakuacji.

Jeśli chodzi o oprawy awaryjne zaliczane do oświetlenia ewakuacyjnego, to umieszczamy je przy każdym skrzyżowaniu korytarzy, zmianie kierunku ewakuacji oraz zmianie poziomów (nawet wtedy, gdy do pokonania jest tylko jeden stopień).

Takie oprawy, najczęściej z piktogramami, należy stosować również przy schodach (włącznie z ruchomymi, jeśli są częścią drogi ewakuacyjnej), na klatkach schodowych, przy drzwiach wyjściowych, w pobliżu każdego wyjścia końcowego z budynku oraz w punktach, w których znajduje się sprzęt przeciwpożarowy, skrzynka pierwszej pomocy, wyposażenie ratunkowe oraz przycisk alarmowy.

Oświetlenie awaryjne musi zostać umieszczone w strefach uznanych za niebezpieczne, jak również w tych, które powinny pozostać dostępne dla ludzi pomimo przerwy w zasilaniu - wymieńmy tutaj chociażby windy, toalety, szatnie etc.

Jakie kryteria powinny spełniać oprawy awaryjne?

Obecnie standardem jest stosowanie opraw awaryjnych LED. Charakteryzują się one energooszczędnością, niskim poborem prądu (ważne w przypadku zasilania z awaryjnego źródła) oraz bardzo wysoką trwałością.

Obudowa oprawy awaryjnej musi być odporna na działanie niekorzystnych czynników atmosferycznych, w tym pyłu, wysokiej temperatury oraz wilgoci. Dodatkowo piktogramy wskazujące kierunek ewakuacji muszą być czytelne i zaleca się, aby były oświetlone całodobowo.

Wysokiej jakości oprawy awaryjne w swojej ofercie ma renomowana firma Kanlux. Spełniają one wszelkie obowiązujące w Polsce normy, dlatego mogą stanowić podstawowe elementy oświetlenia awaryjnego dowolnego budynku. Z pełną ofertą opraw awaryjnych Kanlux można się zapoznać na stronie internetowej https://www.kanlux.com/pl/produkty/16015/oprawy-awaryjne.

Informacja handlowa, dodano: 2021-08-24